τις πταίει; (από το 1874 δεν...το ΄χουμε)

    Η χώρα αυτή, δυστυχώς, χίλια χρόνια να περάσουν μπροστά δεν πάει, ξέχασέ το. Όσες μεταρρυθμίσεις να εφαρμοστούν, απλά θα κάνουν περισσότερο δύσκολη τη ζωή των κατοίκων της, τίποτα το ουσιώδες δηλαδή. Μας πήραν χαμπάρι οι Ευρωπαίοι, βρήκαν ευκαιρία να αλωνίσουν τα χωράφια μας με το α ή β πρόσχημα. Εικοσιτέσσερις ώρες είμαι στην Ελλάδα, αλλά είναι υπεραρκετές για να το διαπιστώσω.
   

Από τα πρώτα κιόλας λεπτά που πατάς το πόδι σου στο αεροδρόμιο Αθηνών, καταλαβαίνεις πως δουλεύει η Ελλάδα. Την τελευταία μιαμιση εβδομάδα έτυχε να περάσω πέντε φορές από το Ελ. Βενιζέλος (συμβαίνουν αυτά...). Γενικά έχω περάσει εκατό πέντε (πάλι, συμβαίνουν αυτά...). Στον έλεγχο χειραποσκευών δεν εφαρμόστηκε ούτε μία φορά η ίδια διαδικασία. Μαζί μου το λάπτοπ 13.3'' με το τάμπλετ 7.7''. Μόνο δύο φορές μου ζήτησαν να περάσω χώρια το τάμπλετ, όλες τις υπόλοιπες πέρασε από το μηχάνημα ακτίνων x μέσα στην τσάντα ώμου που κουβαλούσα, χωρίς καμία ένσταση. "Σας έδωσα το δικαίωμα να ανοίξετε το καπάκι στο λάπτοπ μου; Μάλιστα με τα δάκτυλά σας στην οθόνη;". Η υπάλληλος κλείνει το καπάκι στο λάπτοπ. "Μη φωνάζετε. Μπορώ, να το ανοίξω τώρα;". "Τώρα αν μπορείς να το ανοίξεις; Όχι δεν μπορείς!". Σαν σε δωμάτιο που μπαίνεις χωρίς να χτυπήσεις, για να βγεις να χτυπήσεις μετά την παρατήρηση. Πέρασε έτσι, κλειστό, χωρίς καμιά ένσταση. Μόνο με μια αλλαγή στον τόνο ή την ένταση της φωνής. Άλλες φορές ούτε καν το ακουμπούσε υπάλληλος. Καμία συνοχή, καμία οργάνωση, κανένα κοινό σημείο αναφοράς. Όλα αυτά σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα για να αλλάζουν οι οδηγίες ασφαλείας. Ανάλογα τον υπάλληλο, πάει η ασφάλεια, έτσι ακριβώς "πάει η ασφάλεια". Αλήθεια, τι ακριβώς ελέγχουν από κάτω όταν σηκώνουν το λάπτοπ; Το σειριακό αριθμό μην είναι του διαβόλου; Αυτά τα πράγματα είναι του διαβόλου εξ ορισμού. Ή μήπως δεν το έχω βιδώσει καλά μετά που τοποθέτησα τα εκρηκτικά; Πουθενά αλλού στον κόσμο. Όλα αυτά μόνο στο Ελ. Βενιζέλος, εκεί όπου τα καταστήματα αφορολόγητων ειδών και οι αίθουσες αναμονής μπίζνες βρίσκονται πρίν τον έλεγχο ασφαλείας, όπως σε κανένα άλλο αεροδρόμιο στον κόσμο. Δηλαδή τι ακριβώς με αποτρέπει από το να αντικαταστήσω το μπουκάλι λαδιού ή ούζου πάνω από λίτρο στα αφορολόγητα με ένα δικό μου εκρηκτικό, να το πάω στο ταμείο, να μου το σφραγίσουν, να το πληρώσω, να το πάρω μαζί μου νόμιμα στο αεροπλάνο, αφού θα περάσει χωρίς καμία ερώτηση στη "σακούλα ασφαλείας" των αφορολόγητων; Ή να τινάξω το λόκαλ μπίζνες σοσάετι στον αέρα με μια χειροβομβίδα;

    "Πόσα αποτυπώματα πήρα αυτή τη φορά στην οθόνη του λάπτοπ ή του τάμπλετ μου; Σαν τις σφραγίδες στο διαβατήριο από τις χώρες που περνάω". Ηρεμείς για μερικές ώρες από τον εκνευρισμό της άφιξης, για να ξυπνήσεις με τον εφιάλτη της ταλαιπωρίας σε μια ΔΟΥ. Ξέρεις, τις υπηρεσίες "Δώστε Όσοι Υποφέρετε" μόνο. Έληξε ο κλειδάριθμός μου. Το μήνυμα στο ηλεκτρονικό σύστημα "τάξις" - και ασφάλεια των πλουσίων πάνω απ' όλα - ήταν σαφές. "Μέχρι την 31η Δεκ 2013 να απευθυνθείτε στις ΔΟΥ για παραλαβή νέου κλειδάριθμου". Απευθύνθηκα στο Μητρώο της ΔΟΥ που ανήκω. "Δεν έχει λήξει. Πώς έχει λήξει; Κι εγώ τέτοιο κλειδάριθμο έχω, από το 2010, δεν λήγει". Γυρίζει στη συνάδερφό της. "Μα λήγει; Έχει λήξει κι ο δικός μου; Μα βλέπω στο σύστημα πως έχετε κλειδάριθμο". "Έχω, αλλά θα λήξει επειδή είναι από τους παλιούς". "Μα δεν λήγει... ρωτήστε στο δίπλα γραφείο... Ελένη μα λήγει;". Μπαίνω στο διπλανό γραφείο, κάνω την ίδια ερώτηση. "Α συγνώμη εγώ δεν δουλεύω εδώ, απλά ήρθα να εκτυπώσω κάποια πράγματα. Μάλιστα μου τελείωσαν οι κόλλες, που θα βρω τώρα;". "Εμένα ρωτάτε; Ποιός είναι εδώ;". "Πετάχτηκε για ένα λεπτό σε μια εξωτερική δουλειά, επιστρέφει". Το ένα λεπτό έγινε μισή ώρα, με την ουρά απ' έξω να μεγαλώνει απειλητικά σαν τη μύτη του Πινόκιο. Ίσως από τα ψέματα του "ενός λεπτού". Έρχεται ο κυριούλης του γραφείου. "Πω... φαντάσου να μην έριχνα κι αλάτι πόσοι θα μαζεύονταν". "Έλα κουμπάρε". Απάντησε το κινητό του. "Ναι, ρε σου λέω, αν τα καταφέρεις να βρεις κανένα άλλο δίπλωμα θα πληρώσεις 164 αντί 168 ευρώ. Ναι ρε, δεν αξίζει, βρες ένα ό,τι να 'ναι να το φέρεις, θα στο περάσω το απόγευμα. Μα ναι, δεν αξίζει να πληρώσεις τα 4 ευρώ. Φέρτο θα στο κάνω εγώ το απόγευμα". Κλείνει το τηλέφωνο. "Εσύ τι θες;". "Έχει λήξει ο κλειδάριθμός μου". "Αρχίζει από W κτλπ;". "Ναι". "Έχει λήξει, πρέπει να τον αλλάξεις". Ακούς Ελένη...; Να αλλάξεις και το δικό σου! "Γι αυτό ήρθα". "Δεν γίνεται εδώ, να πας στον υπολογιστή σου να ζητήσεις νέο... πες πως τον έχασες τον παλιό, να κάνεις από την αρχή εγγραφή". "Τι; Ανανέωση θέλω". "Δεν γίνεται. Να πας στον υπολογιστή σου". "Μα πως; Αφού μου έβγαλε μήνυμα να επικοινώσω με τη ΔΟΥ...". "Α δεν με ενδιαφέρει τι σου είπε ο Θεοχάρης στον υπολογιστή σου, δεν ήμουν μπροστά, να πας...". "Στο διάολο".
   

Με συμβούλεψαν να κρατιέμαι σε τέτοιες περιπτώσεις. Δεν αντέχω πολύ όμως, ένα διάολο τον έριξα. "Ποιός Θεοχάρης; Εγώ OS X Mavericks, τα Windows 8.1 και το OpenSuSE 13.1 τρίπλ μπούτ έχω. Θεοχάρης OS πρώτη φορά ακούω". Έφυγα για να μην το συνεχίσω. Αυτός συνέχιζε να λέει κάτι. Δηλαδή το συμπέρασμα; Στη ΔΟΥ δουλεύουν άσχετοι που δεν ξέρουν τη δουλειά τους (Μητρώο, Ελένη ακούς; Να αλλάξεις και τον δικό σου), υπάρχουν άσχετοι που δεν δουλεύουν εκεί, αλλά εκτυπώνουν. Τέλος, υπάρχουν αυτοί που λείπουν για ένα λεπτό, αλλά καλύτερα να έλειπαν γενικά. Όλα αυτά για μια απλή διαδικασία που θα επιλυόταν με ένα ηλεκτρονικό μήνυμα στο λάπτοπ μου, το γεμάτο αποτυπώματα από υπαλλήλους της υπηρεσίας ασφαλείας του αεροδρομίου Ελ. Βενιζέλος, που να λέει "ο νέος σας κλειδάριθμος είναι ο... σε αντικατάσταση του παλαιού...".
    Να πάμε που μπροστά έτσι; Πόσο πιθανό είναι; Πες μου... όχι, πες μου Ελένη... για ένα πουκάμισο αδειανό οι μεταρρυθμίσεις... πίκρες που 'δωκ[αν] στους Αχαιούς περίσσιες και πλήθος αντρειωμένες έστειλ[αν] ψυχές στον Άδη κάτω παλικαριών, στους σκύλους ρίχνοντας να φάνε τα κορμιά τους και στα όνρια ολούθε...

To B(A) or not to B(A)

Όσες φορές έχω πετάξει με British Airways (BA) - κυρίως για Η.Π.Α. - μικροπράγματα μ' εκνευρίζουν, θεωρώντας την εταιρία "εισιτήριο προς αποφυγήν". Ακόμα και ο αρχικός μου λογαριασμός στο OneWorld Alliance είχε λήξει προ πολλού. Καινούριο είναι τώρα πάλι αυτό που κόβονται οι λέξεις έτσι στο blog; Άντε πάλι... τεσπά. Λοιπον, εκτός από μια φορά όπου το σύστημα τηλεόρασης-ακουστικών στη θέση μου ήταν χαλασμένο παραμένοντας έτσι για 9,5 ώρες, τα υπόλοιπα ενοχλητικά περιστατικά αφορούσαν αποκλειστικά το μικρό χώρο στην οικονομική θέση από το 767 μέχρι το 747. Μα τι συλλαβισμός είναι αυτός των λέξεων; 2ον Τεσπα... Τα γόνατά μου να πονάνε κυριολεκτικά από το μπροστινό κάθισμα, όπου ένα κακομαθημένο αγγλάκι με τον πατέρα ή τη μάνα του να νομίζουν πως γίνεται κρεβάτι.  Λοιπόν, το έσπρωχναν το κάθισμα πιο πίσω κι από τις προδιαγραφές του. "Δεν αφήνετε το γιο μου να κοιμηθεί, δεν τον αφήνετε με τα γόνατά σας να ξαπλώσει...". "Και τι με πέρασες; Για British Nanny και θες να τον κοιμίσω στα γόνατά μου; Άντε σκάσε να κοιμηθούμε, κι εσύ και το κακομαθημένο σου". Ευτυχώς δεν είχαν συνηθίσει σε τέτοια γλώσσα, με άφηναν άλαλοι ήσυχο, φέρνοντας τα καθίσματά τους σε όρθια θέση, για το υπόλοιπο των πτήσεων. Η ίδια ιστορία τρεις φορές σε διαφορετικές εκδοχές. Για μικρές, κοντινές πτήσεις ήταν απλά ανεκτό, για μεγάλες ανυπόφορο. Υπέθεσα λογικά πως η πλειοψηφία των επιβατών της εταιρίας δεν ταιριάζει στα νεύρα μου, σε συνδυασμό με τη στενότητα χώρου στα καθίσματα.

Με πολύ βαριά καρδιά, λοιπόν, έκλεισα το εισιτήριο με BA για Βαλένθια. Δυστυχώς από Λάρνακα για Βαλένθια η Star Alliance έδινε συνδυασμούς πτήσεων με 2,500€ και βάλε... οπότε ούτε συζήτηση.

Όταν έκανα χθες το πρωί διαδικτυακό τσεκ-ιν, υπήρχαν αρκετές θέσεις-παράθυρο κενές από τη σειρά Α, ωστόσο μία μόνο από τη σειρά Κ. Υποθέτοντας πως κάτι θα ήξεραν παραπάνω αυτοί που προτίμησαν τη σειρά Κ (λόγω ήλιου μάλλον) έκανα κι εγώ το ίδιο, τοποθετώντας με στη μοναδική θέση παράθυρο στη σειρά Κ.

Τρώγοντας το πρωινό μου σάντουιτς με σολομό, σπανάκι, φέτα και τομάτα, αναρωτιόμουν ποιό θα είναι σήμερα το αγγλάκι που θα με εκνευρίσει. Μετά από λίγες ώρες μπήκα στο αεροπλάνο, με την ανησυχία μη μου πουν τίποτα για τη χειραποσκευή που άνετα τη λες και βαλίτσα. Όλα μια χαρά, δεν τους χτύπησε στο μάτι. Εμένα, όμως, μου χτύπησαν στο μάτι οι δύο μπροστινοί - πατέρας και γιος - όπως επίσης κάτι γυαλιστερά ζουμιά που κολλούσαν στη θέση μου, λες και ήταν σιροπιαστό από την Πόλη. "Μπορώ να έχω ένα υγρό μαντιλάκι; Λέω ευγενικά με χαμόγελο στην αεροσυνοδό". Πολύ ευχαρίστως". Με βλέπει να τρίβω το δερμάτινο κάθισμα. "Oh, dear, what happened?".  Της εξηγώ. "Το τρίβεις πολύ καλά, να σε φωνάξουμε και στην επόμενη πτήση". Αυτό το British humor...Μου φέρνει κι άλλο πανάκι. "Δεν βγαίνει... Θα καθίσω πάνω στην κουβέρτα", της λέω. Δεύτερο "Oh dear, I am really sorry". "Ωχ... Έχει και στα πλαϊνά, θα μου φέρετε άλλη μια κουβέρτα να βάλω;". "Όχι, όχι, όχι". Λες και ρωτούσα τον Γιωργάκη αν πηγαίνει σχολείο, έκανε. "Θα σας βρω άλλη θέση". "Αν υπάρχει κενό παράθυρο, οκ, αλλιώς θα καθίσω στις κουβέρτες". Γέλασε. Σε λίγο έρχεται.

"Ακολουθήστε με, σας αναβάθμισα σε Business, all the way". Από παρολίγον σιροπιαστό Κωνσταντινούπολης, έγινα Sir. τι θα θέλατε να φάτε; Σολομό, ψαρονέφρι ή λαχανικά με ταϊλανδέζικo κάρυ; Τότε γέλασα εγώ. Την αδυναμία μου την ξέρετε... Έχουν στενάξει οι σολομοί Ατλαντικού. Αν είχε και ντολμαδάκια... Πολλά θέλω. "Έχετε δωρεάν πρόσβαση στο διαδίκτυο", με πληροφορεί. Σκέφτηκα να δω τους πάγους μου με μπουρμπουλήθρες διοξειδίου του άνθρακα που λιώνουν σε 72  επεξεργαστές, αλλά δεν πρόλαβα. Ήρθε ο σολομός. Ο εγκέφαλος μεταπήδησε από Μοριακή Δυναμική σε Μοριακή Μαγειρική επιλεγμένων σεφ σε βήμα χρόνου fs. Η σαλάτα είχε δύο ελιές. Ειδοποιός διαφορά της Business. Ήξερα πως αφαιρώντας μια από τις δύο ελιές από τις σαλάτες της οικονομικής της θέσης η BA εξασφάλισε εκατομμύρια λίρες. Η αλήθεια είναι πως δεν έφαγα τζάμπα. Αντί να πλένω πιάτα, έπλενα καθίσματα. Η άλλη αλήθεια είναι πως τη γνώμη μου δεν την άλλαξε η σημερινή πτήση 5 ωρών για Λονδίνο, σχετικά με την BA. Η  Business θέση της είναι σαφώς κατώτερη από μια οικονομική των Emirates, Singapore, Qatar ή Turkish. Μόνο τα καθίσματα επιτέλους δεν ακουμπούσαν στα γόνατά μου. Ωστόσο, από 'δω και πέρα, το έμαθα το κόλπο. Ένα βαζάκι μέλι κάτω των 50ml στη χειραποσκευή και τέρμα τα ενοχλητικά αγγλάκια. Θα κλείνω πια άφοβα με BA. Καλές πτήσεις!

Μια ματιά στην Πόλη...

   

Στην ουσία έριχνα μια δεύτερη ματιά. Πιο χαλαρή από την πρώτη, περισσότερο ατμοσφαιρική. Απολαυστική. Η απόλυτη εμπειρία ενός ταξιδιώτη. Να γίνει ένα με τους ντόπιους. Να αφήσει τη φωτογραφική μηχανή, να αγνοήσει τη σφραγίδα στο διαβατήριο, για να "ζήσει" μια πόλη, όποια κι αν είναι αυτή. Αυτό ακριβώς προσπάθησα να κάνω στην Κωνσταντινούπολη τη δεύτερη σύντομη επίσκεψη. Να καθίσω να πιω ένα τουρκικό καφέ, να δοκιμάσω ένα κανταΐφι, να ακούσω τον Ιμάμη να καλεί σε προσευχή. Δεν μ' αρέσει ο τουρκικός (-ελληνικός-κυπριακός-αραβικός) καφές. Μπορεί να έχω πιει το πολύ πέντε φορές στη ζωή μου. Δύο στην Κρήτη, μια στο Αμάν, δύο στην Κωνσταντινούπολη. Ωστόσο, όταν βρίσκεσαι στη Ρώμη, κάνεις όπως τους Ρωμαίους. Έχω βέβαια τα όριά μου, δεν λέω. Στην Ινδία δεν θα κάνω όπως τους Ινδούς ή ούτε όπως τους ηθαγενείς στον Αμαζόνιο.
   

Συνήθως, όταν επισκέπτομαι για πρώτη φορά ένα μέρος θέλω να δω τα πάντα γρήγορα: μνημεία, κτήρια, πλατείες, πάρκα, όσα πιο πολλά μπορώ. Όμως, όπως έχω διαπιστώσει με τον καιρό, αυτό είναι το μεγαλύτερο λάθος. Φυσικά, είναι αδύνατο στην Κωνσταντινούπολη να μη μπερδέψεις το Μπλε Τζαμί για την Αγία Σοφιά με την πρώτη ματιά ενός τουρίστα. Είναι αδύνατον την πρώτη φορά στη Νέα Υόρκη να μη σηκώσεις το κεφάλι προχωρώντας στους δρόμους. Αυτό λένε πως ξεχωρίζει τον ντόπιο από τον τουρίστα στο Μεγάλο Μήλο. Δεν γίνεται να μην ανέβεις στο Empire State of Mind. Η πρώτη φορά είναι πάντα διαφορετική, γρήγορη, δεν προλαβαίνεις να καταλάβεις πολλά. Δεν ελέγχεις τον "τουρίστα" μέσα σου. Τώρα τελευταία προσπαθώ όλο και περισσότερο να το κάνω. Με την ευκαιρία, μάλιστα, της δεύτερης-τρίτης-τέταρτης επίσκεψης στην ίδια πόλη, όταν τυχαίνει ή το επιδιώκω. Παρατηρώ ένα διαφορετικό κόσμο που χάνεται μπροστά στο φίλτρο του ενθουσιασμού ή της βιασύνης της πρώτης φοράς. Στη Νέα Υόρκη πριν μερικές μέρες είδα τις σχετικά φτηνές τιμές ως ευκαιρίες για ψώνια, τα θέατρα ως ευκαιρία για μια παράσταση, τις επιλογές των εστιατορίων ως ευκαιρίες για γευστικά ταξίδια, τους δρόμους ή τις λεωφόρους ως ευκαιρίες για περπάτημα. "Where the streets have no name".
    Τελευταία, όλο αφήνω μερικά αξιοθέατα από προορισμούς για την "επόμενη φορά". To ναό της Γυναίκας στη Καμπότζη, το Μπαλμπέκ στον Λίβανο, τo bio-bay στο Πουέρτο Ρίκο, το "Μοναστήρι" στην Πέτρα της Ιορδανίας κ.ά. Πολλές φορές οι περιστάσεις με αναγκάζουν να "μην τα δω". Σαν ένα νόμισμα-γούρι που πετάνε οι τουρίστες στη Φοντάνα ντι Τρέβι της Ρώμης, ώστε να επιστρέψουν στην αιώνια πόλη. Τώρα πια αισθάνομαι άσχημα όταν δω μέχρι και το τελευταίο αξιοθέατο. Χαίρομαι περισσότερο όταν αφήνω κάποια, ως υπόσχεση επιστροφής, ιδιαίτερα αν μ' αρέσει ο προορισμός.
   

Αυτό που θέλω να πω περιγράφεται μεταφορικά από τους απανταχού διαδικτυακούς "RSS Readers". Προσομοιώνουν καλά αυτές τις γρήγορες "ματιές" ή το άγχος του τουρίστα σε μια νέα πόλη να τα δει όλα. Αποτελούν αυτό ακριβώς που θέλω να αποφύγω σε ένα ταξίδι. Πολύ χάρηκα που ο Google Reader θα σταματήσει να λειτουργεί από 1η Ιούνη 2013. Αυτό που είχα παρατηρήσει, αλλά [από το οποίο] μου ήταν τρομερά δύσκολο να απεξαρτηθώ, ήταν πως στον Reader εμφανίζονταν μόνο ορισμένες - κατευθυνόμενες, πολλές φορές - επικεφαλίδες, με την προσοχή μου να προσαρμόζεται σε ορισμένες μόνο γενικές ειδήσεις ή νοοτροπίες. Μερικές φορές που χρειάστηκε να επισκεπτώ τους αντίστοιχους διαδικτυακούς τόπους διαπίστωνα έναν πραγματικά διαφορετικό κόσμο. Ακόμα και μια διαφήμιση, όπου έκανα κλικ, μου άλλαζε απόψεις, ιδέες, μου άνοιγε νέες προοπτικές, ανακάλυπτα νέους διαδικτυακούς τόπους. Λοιπόν, αποφάσισα μια κοινή πολιτική σε διαδικτυακά ή μη ταξίδια. Περιορισμένος αριθμός ερεθισμάτων, που θα επιλέγω όμως εγώ για να τα "ρουφάω" μέχρι το μεδούλι.

   

Πίσω στην Κωνσταντινούπολη. Νομίζω της αξίζουν πολλά περισσότερα από "μια ματιά" και διόλου η τύχη μιας επικεφαλίδας ανάμεσα στις εκατοντάδες ενός RSS Reader. Ωστόσο, σε πολλές πόλεις-κόμβους όσον αφορά στις αεροπορικές μεταφορές (Κωνσταντινούπολη, Ντουμπάι, Ντόχα, Σιγκαπούρη, κ.ά.) οι εθνικές αεροπορικές εταιρίες προσφέρουν εισιτήρια με μεγάλες αναμονές στα εκάστοτε αεροδρόμια σε πολύ φτηνότερες τιμές σε σχέση με τις ανταποκρίσεις μικρότερων διαστημάτων. Συνήθως οι πτήσεις με μικρές χρονικές ανταποκρίσεις "φεύγουν" γρήγορα από την αγορά περνώντας στα ακριβότερα αντίτιμα, ενώ αυτές με μεγαλύτερες ανταποκρίσεις διατηρούνται στα φθηνότερα κόμιστρα. Αυτό αποτελεί σημαντική προσθήκη στην τουριστική κίνηση των πόλεων. Μάλιστα, παλιότερα, οι αερογραμμές της Σιγκαπούρης προσέφεραν (επί πληρωμή) ξενάγηση στην πόλη-κράτος σε αντίστοιχες περιπτώσεις. Στο δε αεροδρόμιο της Ντόχα απαγορευόταν η παραμονή πέρα των 6 ωρών, έστω ως επιβάτης-μετεπιβίβασης σε επόμενη πτήση. Ο επιβάτης θα αρπάξει την ευκαιρία το δίχως άλλο ή θα "υποχρεωθεί" να μετατραπεί σε τουρίστα της "μιας μέρας" ή των "λίγων ωρών", αυξάνοντας τα έσοδα από τον τουρισμό. Αλλά, όπως είπα στην αρχή της παραγράφου, αυτό συμβαίνει μόνο σε πόλεις-κόμβους με καλά σχεδιασμένα αεροδρόμια σε συνεργασία με ισχυρές αεροπορικές εταιρίες... που προέκυψαν από έξυπνα μυαλά, μοιράζοντας το ίδιον όφελος με αυτό της χώρας τους.

Μεγάλη... (Μ+λΚ)/Α

Εν αρχή ην το σιτάρι. Έδινες ζώα, έπαιρνες σιτάρι. Έδινες σιτάρι, έπαιρνες νερό, έδινες νερό, έπαιρνες καράβι, για που το 'βαλες καρδιά μου μ' ανοιχτά πανιά και δεν συμμαζεύεται... Αν όμως ο άλλος είχε σιτάρι, ήθελε τσουκάλια, ενώ εσύ είχες ζώα, ήθελες σιτάρι, το εμπόριο δεν προχωρούσε, πεινούσαν τα ζώα, χαλούσε το σιτάρι, έμεναν κάπου αλλού άδεια τα τσουκάλια. Οπότε; Εν αρχή ην το Φως. Το πιο λαμπερό απ' όλα, ο χρυσός. Κοινό σημείο αναφοράς για τις συναλλαγές με μη συσχετιζόμενα αγαθά. Ο χρυσός ως κάτι ιδιαίτερα πολύτιμο για να μεταφέρεται, όπως πολλά άλλα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν για τον ίδιο σκοπό, αποφασίστηκε να φυλάσσεται. Μια "απόδειξη" αναλογίας δινόταν στον κάτοχό του... τα χρήματα, τα μετρητά. Show me the money... Δεν έχω... δηλαδή έχω, αλλά αντιστοιχούν σε νούμερα μόνο που τα κοιτάω που και που σε ένα ηλεκτρονικό υπολογιστή, όταν θέλω να ελέγξω συναλλαγές. Όπως σήμερα που τα μείωσα με την αγορά ενός καινούριου φορητού υπολογιστή που με περιμένει (ελπίζω) όταν φτάσω στην άλλη άκρη του Ατλαντικού. Καμία επαφή με νομίσματα. Ούτε καν φυσική επαφή του πωλητή με το "πλαστικό" μου χρήμα... Όλα έγιναν σε κωδικούς 0, 1 μέσω ηλεκτρονικών υπολογιστών. Μάλιστα, αν πήγαινα σε ένα κατάστημα σε Κύπρο ή Ελλάδα να τον αγοράσω, θα πλήρωνα 27% παραπάνω, όσο μου κόστισε το εισιτήριο για Νέα Υόρκη. Μ' ένα σμπάρο, δυο (ακριβά) τρυγόνια. Λάθος, δύο ντουϊνανάκια μου παρήγγειλαν και το τρένο cho cho - Mickey... να το θυμηθώ!

Από τη στιγμή που άρχισα να κάνω συνειδητά ταξίδια, μη εξαρτώμενα από τους γονείς δηλαδή, σε όλα τα επίπεδα, διαπίστωσα πως η χρήση πιστωτικών ή χρεωστικών καρτών ήταν η συνετή λύση. Όταν πρωτοήρθα στην Κύπρο (ή ακόμα από την Ισπανία ή τα ταξίδια σε Ηνωμένες Πολιτείες), μου έκανε τεράστια εντύπωση η ευρέως διαδεδομένη χρήση του "πλαστικού" χρήματος. Μια τσίχλα από περίπτερο να ήθελα να αγοράσω, η πιστωτική κάρτα γινόταν δεκτή. Στην Ελλάδα του σήμερα δεν διαθέτουν όλοι την "πολυτέλεια" ενός μηχανήματος αποδοχής καρτών. Την αμαρτία μου θα την πω. Αρχικά ήμουν επιφυλακτικός στις διαδικτυακές ή μη συναλλαγές με "πλαστικό χρήμα", ωστόσο με την εμπειρία της χρήσης απαλάχθηκα από τις προκαταλήψεις. Μου φαινόταν μάλιστα πρωτόγονο το γεγονός πως επιστρέφοντας στην Ελλάδα δεν είχα την ίδια δυνατότητα. Η δύναμη της συνήθειας!

Με την εμπειρία των περιοριστικών μέτρων στη διακίνηση "κυπριακών" μετρητών εντός - εκτός και επί τα αυτά της χώρας και με αφορμή ένα άρθρο για τη Σουηδία που έχει μειώσει τις εμπορικές στο 20%, ενώ τις Τραπεζικές συναλλαγές με μετρητά στο 5%, συνειδητοποίησα κάποια πράγματα. Ας υποθέσουμε αύριο πως ψηφίζεται ευρωπαϊκός ή εθνικός νόμος (το μόνο εύκολο) για την απαγόρευση των συναλλαγών με μετρητά. Αμέσως οι απειλές των Ευρωπαίων Ηγετών για "κόψιμο" της παροχής ρευστότητας σε Τράπεζες, με αποτέλεσμα μια άτακτη χρεοκοπία παύουν να έχουν σημασία. Η "ανακεφαλαιοποίηση" μιας Τράπεζας αποκτά μια άνευ ουσίας έννοια, με τα δισεκατομμύρια που "πέταξαν" με ειδική πτήση στο αεροδρόμιο Λάρνακας για τη ρευστότητα των Κυπριακών Τραπεζών ένα βράδυ να μπορούσε να αντικατασταθεί με προσομοιωτή πτήσης (A propos να θυμηθώ να εγκαταστήσω έναν καλό στον καινούριο φορητό - θα μου χρειαστεί, έτσι που πάει το πράμα, ώστε να έχω κάτι να γράψω για την ψηφιακή αναπαράσταση του αεροδρομίου της Τεχεράνης, μην πεθάνει και το ταξιδιωτικό μου blog). Επιπλέον, ο "περιορισμός" στη διακίνηση μετρητών εντός - εκτός χώρας εφαρμόζεται αυτόματα. Τι να μεταφέρεις; Παίρνεις μαζί σου μόνο τις πιστωτικές ή χρεωστικές σου κάρτες για να μετατρέψεις τα νούμερα σε υλικά ή πνευματικά (π.χ. ένα βιβλίο...) αγαθά. Φυσικά, όπως συμβαίνει με τις πιστωτικές κάρτες, ο λόγος (Μ+λΚ)/Α διατηρείται σε σταθερή τιμή, όπου Μ ο μισθός, Κ οι καταθέσεις, Α το όριο αγορών, λ ένας συντελεστής αναλογίας βασισμένος στις επικρατούσες συνθήκες σταθερότητας της εθνικής οικονομίας. Ο μισθός δεν χρειάζεται συντελεστή, αυτός έτσι κι αλλιώς ρυθμίζεται ανάλογα.

Ο Μαρξ έλεγε φυσικά πως το καπιταλιστικό σύστημα θα καταρεύσει κατ ανάγκη κάποια στιγμή. Ναι, κατέρευσε. Του είχε δωθεί τότε (1938-1958) μια δυνατή ένεση με την εισαγωγή της έννοιας της "πιστωτικής κάρτας" μετά το κραχ του 1929. Άντεξε για αρκετό καιρό, να όμως τώρα που καταρρέει πάλι στο βωμό μιας Ενωμένης Ευρώπης. Χρειάζεται άλλη μια ένεση. Ίσως το αποκλειστικά ηλεκτρονικό ή "πλαστικό" χρήμα για να αντέξει λίγο ακόμα. Γιατί μας ταλαιπωρούν; Άντε να του κάνουν την ένεση, όπως σωστά θα παρατηρήσει ένας φίλος. Δεν είναι έτοιμη; Μπα... έτοιμη είναι, απλά θα πρέπει να βρεθεί τρόπος ελέγχου. Δεν εισάγεις ένα νέο σύστημα χωρίς να μπορείς να το ελέγχεις. Η συσσώρευση προς το παρόν είτε χαρτονομισμάτων, ή "ηλεκτρονικών" αριθμών σε καταθέσεις ενισχύει μια Τράπεζα, ώστε ως κεντρική να μπορεί να ασκήσει τον έλεγχο στο μέλλον του ηλεκτρονικού χρήματος. Μαζεύει νομίσματα, τα μετατρέπει σε αριθμούς, ενώ μετά τα καταργεί. Σε μια επικείμενη κατάρρευση της οικονομίας ο απλός λαός δεν θα μπορεί να "συγκεντρώνει" νομίσματα σε στρώματα ή μαξιλαροθήκες για να "σωθεί" από την υποτίμηση του τοπικού νομίσματος ή τα κουρέματα. Το μόνο που θα μπορεί να κάνει είναι οι αγορές, που φυσικά έτσι κι αλλιώς είναι περιορισμένες. Σε αντίθετη περίπτωση, αν ο κάθε δικαιούχος πήγαινε στις Τράπεζες να ζητήσει τα μετρητά που του αντιστοιχούν, θα κατέρρεε η οικονομία καθώς καμία Τράπεζα δεν θα είχε τόση "ρευστότητα", τόσες "αποδείξεις χρυσού" να δώσει. Στην περίπτωση του ηλεκτρονικού χρήματος, τι να ζητήσει; Γράψτε μου τα νούμερα σε δυο DVDs να τα 'χω; Δεν γίνεται. Επιπλέον, δεν μπορεί να αγοράσει ένα τόνο κόκκους καφέ Σουμάτρας ο καθένας... θα χαλάσουν! Οι ισχυροί, λοιπόν, επιπλέον "προστατεύονται" από τη διατάραξη της "ρευστότητας" του συστήματος που θα δημιουργούσε χάος. Το πλαστικό χρήμα τους προστατεύει από αυτό. Αγοράζουν οι υπόλοιποι με μέτρο, ενώ αυτοί κινούν ανεξέλεγκτα τα νούμερα.

Με αυτό τον τρόπο καταντάς να παίζεις στο σενάριο της ταινίας "In Time", όπου πληρώνεσαι κάθε μέρα μόνο για "χρόνο ζωής" 24 ωρών. Αν δεν δουλέψεις την επομένη ή τον χάσεις, πέθανες. Έτσι απλά. Η μόνη ένεση επιβίωσης του συστήματος είναι αυτή, η μετατροπή του σε ηλεκτρονικό-πλαστικό 100%, όπου οι Τράπεζες θα εξακολουθούν ανενόχλητες να χρησιμοποιούν τα ηλεκτρονικά νούμερα σε επενδύσεις, προστατευμένες από το γεγονός πως ένας τόνος κόκκων καφέ Σουμάτρας θα χαλάσει γρήγορα, οπότε αγοράζονται 250 γραμμάρια κάθε φορά. Αγοράζονται διότι προσωπικά μου είναι αδιανόητο να τα καλλιεργήσω. Για τις μεγαλύτερες, φυσικά, αγορές θα γίνεται η χρήση της ηλεκτρονικής μεταφοράς ψηφίων μεταξύ λογαριασμών... έπειτα από "έγκριση" της Τράπεζας. Ηλεκτρονική, λοιπόν, η χρεοκοπία στο μέλλον, με τον Γ' Παγκόσμιο να γίνεται με όπλα 0, 1. Άντε μετά να ψάχνεις σε καμμένες μητρικές και SSD δίσκους τα λεφτά σου... τότε θα αναγκαστώ να μάθω να καλλιεργώ κόκκους καφέ Σουμάτρας, να πετάγομαι επιπλέον που και που στο Borobudur να βρίσκω τη νιρβάνα... δυο καφέ λάτε δρόμος θα 'ναι από 'κει.

ναι, μάλιστα... τώρα κατάλαβα.

Για να σωθεί η Ελλας, η Πατρίς, και η Θρησκέια, προσπαθούσε κάποιος παρανοϊκός να μας πείσει το 1967 για τον ‘‘ασθενή που εβρίσκετο επί της κλίνης του κομμουνισμού’’. "Δια" να σωθεί έπρεπε να του εφαρμόσει ‘‘γύψον’. Από το ένα κακό στο άλλο, δηλαδή. Επτά χρόνια κράτησε το παραμύθι. Για άλλους ακόμα κρατεί η "χρυσή εποχή". Τέτοιες στιγμές, όχι, δεν έζησα. Τα γνωρίζω από το διαδίκτυο ή προσωπικές γνώμες άλλων που ακούω. Ο φασισμός είναι εξ ορισμού κάτι απεχθές. Ο κομμουνισμός πάλι όχι. Είναι στη βάση του ίσως από τις σωστότερες πολιτικές ιδέες, ωστόσο σχεδόν πάντα αποτυγχάνει η εφαρμογή του για να καταλήξει στη δικτατορία. Δύο ημικύκλια που ενώνονται, χωρίς να ξέρεις την αρχή ή το τέλος. Είναι η ανθρώπινη φύση, λένε πολλοί για τον κομμουνισμό, που δεν ευνοεί τη σωστή εφαρμογή του. Το ίδιο πιστεύω για το χρήμα. Είναι το σωστότερο μέσο συναλλαγής. Πώς αλλιώς θα δούλευε το εμπόριο σε μεγάλο πληθυσμό; Το να ανταλλάζεις ραπανάκια με υπολογιστές μπορεί να δουλέψει για δέκα άτομα, όχι δισεκατομμύρια. Αλλά, η ανθρώπινη φύση αποτελεί πάλι το πρόβλημα.
 Παραδείγματα πολλά για κομμουνιστικές ή υπό δικτατορικό καθεστώς χώρες, όπως η Κούβα, το Λάος, η Κίνα, το Βιετνάμ, η Βόρεια Κορέα, η Σαουδική Αραβία. Ο κοινός παρονομαστής είναι το πλούσιο κράτος και οι πλούσιοι ακόλουθοι, με ένα φτωχό λαό ή μετανάστη, καθώς ο πλούσιος θα βρει διέξοδο στην εξουσία. Οι οικονομικά ισχυροί κινούν τα νήματα με τους πολιτικούς στις μαργιονέτες. Σε αυτές τις χώρες κατά κανόνα καταπατώνται τα ανθρώπινα δικαιώματα. Επιπλέον, υπάρχουν πάντα σε ισχύ περιορισμοί στη διακίνηση νομίσματος εκτός της χώρας (πολύ συχνά και πολιτών).

Η Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα αναφέρει στα άρθρα 17-27 πως "Κάθε άτομο, μόνο του ή με άλλους μαζί, έχει το δικαίωμα της ιδιοκτησίας. Κανείς δεν μπορεί να στερηθεί αυθαίρετα την ιδιοκτησία του", "Καθένας έχει το δικαίωμα να προστατεύονται τα ηθικά και υλικά συμφέροντά του που απορρέουν από κάθε είδους επιστημονική, λογοτεχνική ή καλλιτεχνική παραγωγή του". Με τις ευλογίες, λοιπόν, τις Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.), εφαρμόστηκαν στην Κύπρο ορισμένα περιοριστικά μέτρα: α) Απαγορεύεται η ανάληψη μετρητών ανά πρόσωπο πέραν των €300 ημερησίως, β) Πληρωμές η/και μεταφορές χρημάτων μέσω πιστωτικών / χρεωστικών / προπληρωμένων καρτών απαγορεύονται πέραν του ποσού των €5000 ανά πρόσωπο ανά μήνα, γ) Απαγορεύεται η μεταφορά χαρτονομισμάτων σε Ευρώ ή και σε ξένο συνάλλαγμα πέραν του ποσού των €1.000 ή του ισόποσου σε ξένο συνάλλαγμα, ανά φυσικό πρόσωπο, ανά ταξίδι στο εξωτερικό, βάσει του "περί επιβολής περιοριστικών μέτρων στις συναλλαγές σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης νόμου του 2013". Οι πολίτες χαρακτηρίστηκαν υπόλογοι σε οικονομικά εγκλήματα για να τιμωρηθούν. Στερήθηκαν για πάντα μέρος της περιουσίας τους ή βλέπουν την περιουσία τους να αποτελείται από τίποτα περισσότερο από νούμερα σε ένα ηλεκτρονικό τραπεζικό σύστημα χωρίς άμεσο αντίκρισμα. Θα μου πείτε "εσύ χρειάζεσαι 6,000 ευρώ το μήνα στο εξωτερικό για να ζήσεις αξιοπρεπώς; Όχι, πολύ, πολύ λιγότερα, ωστόσο, στερείσαι του δικαιώματος της ελευθερίας να διαχειριστείς όπως θες την περιουσία σου, σαν ένας κοινός εγκληματίας σε φυλακή. Αν αυτό δεν αποτελεί "αυθαίρετη στέρηση της ιδιοκτησίας" ή της ελευθερίας, ποιό αποτελεί; Ούτε δάνεια πήρα, ούτε σπατάλες έκανα για να φτάσω να μην μπορώ να αγοράσω αυτά που θέλω. "Ο ασθενής εβρίσκετο επί της κλίνης της χρεοκοπίας’’. "Δια" να σωθεί έπρεπε να του εφαρμόσει ‘‘γύψον’ η Ε.Ε. Το 1974 πολλοί είχαν στερηθεί τότε πάλι τις περιουσίες τους στην Κύπρο, μετά από πραξικόπημα και εισβολή. Σε τι διαφέρει το 2013; Ότι δεν χάθηκαν επιπλέον ζωές; Θα χαθούν εν καιρώ, όταν οι Τράπεζες εκτός από καταθέσεις αρχίσουν να παίρνουν τα αυτοκίνητα, τις επαύλεις ή τις πισίνες από τα δάνεια.

Από την άλλη εγώ πιστεύω πως το τοπικό νόμισμα υποβαθμίστηκε. Ας υποθέσουμε πως κάποιος έχει τραπεζικό λογαριασμό 50,000 ευρώ στην Κύπρο (κάτω του μετρίου θα έλεγα). Στην ουσία εκτός Κύπρου μπορεί να ξοδέψει ένα μέγιστο ποσό 5,000 ευρώ με τη μορφή "πλαστικού χρήματος", ανά μήνα, λόγω των περιορισμών. Αν προσθέσουμε τα 1,000 ευρώ σε μετρητά που μπορεί να πάρει μαζί του ανά ταξίδι (συνοδευόμενα από δικαιολογητικά έγγραφα, δηλαδή;), το ποσό ανέρχεται στις 6,000 ευρώ. Αυτόματα το "κυπριακό ευρώ" υφίσταται μια υποτίμηση της τάξης του 88% στο εξωτερικό! Αν αυτό είναι καλύτερο από μια χρεοκοπία στο τοπικό νόμισμα και μετέπειτα υποτίμηση, θέλω να σκεφτώ τη λογική αρκετή ώρα για να την κατανοήσω. Όπως και τη λογική ενός "Όχι" που έγινε "Ναι". Αυτήν αρχίζω να την καταλαβαίνω. Ίσως να μην ήταν τόσο "θαρραλέο" όπως έτρεξαν να πουν πολλοί, αλλά "ανάσα" μιας εβδομάδας στους δισεκατομμυριούχους να τραβήξουν τις "παγωμένες" καταθέσεις τους από υποκαταστήματα Κυπριακών Τραπεζών που λειτουργούσαν σε Λονδίνο και Μόσχα. Όταν λες "Όχι", έχεις ακούσει κάπου αλλού το "Ναι", διαφορετικά έχει "λάκο η φάβα". Τελικά η Κυβέρνηση αποδεικνύεται πιο κομμουνιστική κι από την προηγούμενη.

Η Ιστορία, πάντως, έχει δείξει πως οι πετρελαιοπαραγωγές χώρες έχουν μαργιονέτες πολιτικούς-δικτάτορες με φτωχό λαό. Διότι οι κυβερνώντες θα έχουν πάντα πλήρη πρόσβαση  στην περιουσία τους για λόγους "ασφάλειας ή εθνικής σωτηρίας", σε αντίθεση με το λαό. Επιπλέον, αν η μετέπειτα πολιτική της Ε.Ε. είναι να μετατρέψει το τραπεζικό σύστημα σε ένα καζίνο μετοχών όπου οι πολίτες θα ρισκάρουν τις περιουσίες τους, μια λογική μετεξέλιξη - ίσως μονόδρομος - του καπιταλισμού, πρέπει να εξασφαλίσει έστω μια τράπεζα, λέγε με Deutsche Bank, που δεν θα έχει να φοβηθεί τίποτα, εξασθενώντας τις υπόλοιπες. Αυτό το τελευταίο είναι και το παράνομο. Αντί να μαζεύει ρωσικά κεφάλαια η Κύπρος στις Τράπεζές της, θα μαζεύει ευρωπαϊκά η Γερμανία. Έτσι είναι. Πριν μερικά χρόνια έρεε ρωσικό χρήμα στην Κύπρο ανενόχλητο, με τις ευλογίες της Ε.Ε, διότι έχτιζε μια Αχίλλειο πτέρνα, ένα Δούρειο Ίππο στα μάτια τους. Δίνονταν ανεξέλεγκτα δάνεια. Αφού δεν ήταν σε θέση οι αρμόδιοι να δράσουν μόνοι τους χρεοκοπώντας τις προβληματικές Τράπεζες, η Ε.Ε. άρπαξε την ευκαιρία με το βάφτισμα του ρωσικού χρήματος "παράνομου" για να εξοντωθεί, όπως τον Σαντάμ, τον Καντάφι... κτλπ. Μόνο που η μπάλα τα πήρε όλα... όχι μόνο το ρωσικό.
Νομίζω πως το 1996 όταν περνούσα τα σύνορα της Γαλλίας με λεωφορείο για το Βέλγιο και μας σταμάτησαν στρατιώτες για έλεγχο διαβατηρίων, με τα παραπετάσματα στο δρόμο να ανοίγουν ελεγχόμενα, αισθανόμουν πιο ελεύθερος από σήμερα που δεν βλέπω σύνορα.

Ιερουσαλήμ.

Όσο πιο μακριά από την Αιθιοπία ταξιδεύουμε, τόσο περισσότερο διαφοροποιείται το γενετικό υλικό των ανθρώπων. Αυτό σημαίνει πως η περιοχή αυτή της Αφρικής είναι το λίκνο της ζωής. Τουλάχιστο του Ανθρώπου. Αν οι Θεοί είχαν γενετικό υλικό, το ίδιο θα συνέβαινε με την Ιερουσαλήμ. Τέσσερεις εποχές σε μια ημέρα. Ξεκινάει να ψιχαλίζει, φυσάει. Σταματάει, βγαίνει ο ήλιος, ζέστη. Πετάω το μπουφάν. Συννεφιάζει, πέφτει η θερμοκρασία, κρύο με δυνατή βροχή. Φεύγουν τα σύνεφα για να βγει πάλι ο ήλιος. Άνοιξη. Όπως περνούσαν οι εποχές, περνούσαν από μπροστά μου οι θρησκείες του δυτικού και εγγύς ανατολικού κόσμου, μία-μία. Δίπλα, δίπλα, με τον αέρα να αναμιγνύει αρώματα με ηχητικά κύματα από όλες.

Ρωτώντας στο τραμ, μου είπαν να κατέβω στο δημαρχείο. Μπήκα στην πρώτη πύλη (Jaffa) που βρήκα μπροστά μου. Η παλιά πόλη είναι γεμάτη σοκάκια με πανύψηλους τοίχους. Δεν προσανατολίζεσαι εύκολα με την πρώτη, πρέπει να περάσει ώρα. Ήθελα να τη δω από πάνω, να έχω μια πλήρη εικόνα. Μόλις μπήκα με έπνιξε. Ήθελα να ανεβώ κάπου ψηλά.
Επιλογές σε ένα λαβύρινθο, ένα-δυο στενά μετά βρίσκομαι μπροστά στο Ελληνικό Πατριαρχείο. Μπαίνω μέσα. Πρέπει να έχουν κάποια εκδήλωση. Ρωτάω που είναι η εκκλησία του Παναγίου Τάφου. Μου δίνουν ακριβείς οδηγίες. "Μόλις βγεις δεξιά, μετά πάλι δεξιά, στο πρώτο αμέσως αριστερα". Μα βρίσκομαι σε μια στοά που καταλήγει στο μουσουλμανικό Ομέρ τζαμί. Προχωράω προς τα εκεί. Αμέσως στ' αριστερά κόσμος μαζεμένος. Η εκκλησία που ψάχνω. Δεν χρειάζονται εικόνες για να σου επιβάλει την κατάνυξη. Ο χώρος όπου γεννιέται ένας Θεός στην πίστη των ανθρώπων από μόνος του σου μεταδίδει κάτι το απόκοσμο. Δεν απαιτείται προσπάθεια να νιώσεις τα παρακάλια, τις ευχαριστίες, τη συγκίνηση, το ρίγος των παρευρισκομένων. Αδύνατον να μη σε επηρεάσει. Δεν μπορεί, δίκιο έχουν. Μόνο να σκεφτεί κανείς πόσοι σταυρώθηκαν σε αυτό το σημείο. Ακούγονται και τα δικά τους παρακάλια, αν σκύψεις να αφουγκραστείς τις πέτρες.

Βγαίνω έξω προς άγνωστη πάλι κατεύθυνση. Η συνοικία των Αρμενίων. Στα μεγάφωνα ακούγεται μια προσευχή. Δεν μπορείς να την αγνοήσεις. Ακολουθώ τον ήχο. Φτάνω στο Πατριαρχείο των Αρμενίων, μπαίνω μέσα, κάνω μια βόλτα, βγαίνω. Προχωράω προς την Ιουδαϊκή συνοικία. Μπροστά μου Τείχος. Το Δυτικό Τείχος. Κάποτε προστάτευε το χώρο όπου βρισκόταν ο δεύτερος Ναός, αυτός του Ηρώδη. Πριν από αυτόν, ο πρώτος χτισμένος από τον Σολομώντα. Είχε βοήθεια από τις δώδεκα φυλές του Ισραήλ. Θεμελιώθηκε βάσει οδηγιών που έδωσε ο Θεός στον Δαβίδ. Αποτελούσε μόνιμη στέγη της Κιβωτού της Διαθήκης και τόπος λατρείας του Γιαχβέ των Ιουδαίων, του Θεού της Παλαιάς Διαθήκης. Άλλο ένα μέρος γέννησης Θεού. Η γη της Επαγγελίας, ως υπόσχεση στους Ισραηλίτες, μετά την έξοδο από την Αίγυπτο, είναι εδώ. Χτυπάνε το κεφάλι τους στο Τείχος θρηνώντας για την καταστροφή του Ναού. Φοράω ένα καπέλο, το kippah, ίσα να καλύπτει λίγα μαλλιά, προχωράω προς το προστατευμένο τμήμα του Τείχους. Ακούω τους λιγμούς τους. Δεν μπορεί, δίκιο έχουν.

Κατεβαίνω σκαλιά. Περνάω από έλεγχο λες και θα πετάξω. Ανεβαίνω στο Όρος του Ναού, μπροστά μου ο Θόλος του Βράχου. Από αυτό το σημείο "Ανελήφθη εις τους Ουρανούς" ο προφήτης Μωάμεθ. Άλλη μια γέννηση Θεού. Επικρατεί απόλυτη ησυχία. Καμία σχέση με την οχλαγωγία κάτω από το βράχο. Απέναντι βλέπω το ορος των ελαιών. Λες πως παλεύουν οι Θεοί στο ίδιο μέρος. Πιστοί βγάζουν τα παπούτσια τους να μπουν στο Τζαμί. Προχωράω να τα βγάλω κι εγώ. "As-salam alaykum". Δεν απαντάω τίποτα. "Μόνο Μουσουλμάνοι από αυτό το σημείο, συγνώμη". Καλούνται για προσευχή, ακούγεται το "Allah o Akbar..." και κοράκια σηκώνονται ταυτόχρονα από το έδαφος. Κι εδώ το ίδιο ρίγος. Δεν μπορεί, δίκιο έχουν. Βγαίνω από μια πύλη στην Ισλαμική συνοικία. Μου μύρισε φαλάφελ. Ουρές έξω από ένα μαγαζί. Το ωραιότερο φαλάφελ που έχω φάει. Συνεχίζω προς την Αρμένικη συνοικία πάλι. Της είχα αφιερώσει πολύ λίγο χρόνο. Λουκουμάδες και σιροπιαστά με κρέμα. Το τέλος ενός μεσημεριανού γεύματος.

Νιώθω γεμάτος, πλήρης. Όχι από το φαγητό, αλλά πνευματικά. Στο αμέσως προηγούμενο ταξίδι μου, στις Η.Π.Α., δεν είχα αλλάξει την ώρα στη φωτογραφική μου μηχανή, ενώ ο φορητός υπολογιστής μου είχε την τοπική. Όταν περνούσα τις φωτογραφίες στον υπολογιστή, παρατήρησα στις λεπτομέρειες μιας από αυτές να αναγράφει "Αύριο, ώρα: 05.24". Δεν ξέρω τι θα ταίριαζε στις φωτογραφίες της Ιερουσαλήμ, δίπλα στις λεπτομέρειες. Δεν είναι ούτε μια φωτογραφία, αλλά ούτε χίλιες λέξεις να την περιγράψουν. Η Ιερουσαλήμ έχει πολλές πύλες που σε φέρνουν σε μια πρώτη επαφή με μία θρησκεία. Έτσι, ακριβώς όπως γεννιόμαστε τυχαία περνάμε πρώτα μια πύλη της Ιερουσαλήμ, τουλάχιστο στο δυτικό και εγγύς ανατολικό κόσμο. Αν έπαιρνα το λεωφορείο ή ρωτούσα κάποιον άλλο στο τραμ, σίγουρα θα έμπαινα από διαφορετική πύλη στην Ιερουσαλήμ, σε διαφορετική θρησκεία από τον Χριστιανισμό και το Ελληνικό Πατριαρχείο. Αλλά πιστεύω το ίδιο θα ένιωθα.

Πρώτη φορά με κλέβουν στο εξωτερικό...

"Τα 'μαθες παλληκάρι μου τα θλιβερά μαντάτα; Ριάλια η τράπεζα σου 'ξόρισε σ' τση ξενιτιάς τη στράτα (Γερμανία μεριά). Tέσσερεις μέρες μοναχάς σου 'δωκε ν' ανιμένεις... την Τρίτη μετά την Καθαρά Δευτέρα, δηλαδή, μη φανταστείς...".  Έτσι με ξύπνησε το πρωί η μάνα μου. "Όλοι πάνε στα ATM να βγάλουν λεφτά, δεν έχει μείνει τίποτα! Εσύ πρόλαβες να βγάλεις για το Τελ Αβίβ; Έχεις λεφτά για το ταξίδι;"... Τότε τα είδα όλα καθαρά. Με φαντάστηκα στο αεροδρόμιο με ένα κουτί κόκα κόλα σχισμένο δίπλα σε ένα χαρτόκουτο "Με έκλεψαν, δεν έχω χρήματα, σας παρακαλώ βοηθήστε με" στα αγγλικά. Με είκοσο ευρώ στο πορτοφόλι που πάω; Αλήθεια, βρέθηκα με είκοσι ευρώ και κάτι ψιλά. Ετοιμάζω το σάντουιτς ζαμπόν, τυρί φέτα, μαρούλι και κάθομαι για πρωινό. Διότι ο πανικός, πανικός, αλλά χωρίς σάντουιτς εγώ από το σπίτι δεν βγαίνω. Ειδήσεις στην τηλεόραση δεν έβαλα. Δεν υπάρχει λόγος να εκνευριστώ, ούτε να αγχωθώ. Ό,τι έγινε, έγινε. Το βράδυ θα φάω στο αεροπλάνο, βολευτήκαμε για σήμερα. Ένα φαλάφελ την Κυριακή, άλλο ένα τη Δευτέρα... ε μετά έρχεται η Τρίτη. Έχει ο Θεός, πάω και στο χωριό του.

Κατεβαίνω με τ' άλογο, sorry, τ' αμάξι σε δύο τράπεζες... τα ATM για κάποιο λόγο λυπόντουσαν. Αντί να λυπούνται οι καταθέτες, λυπόντουσαν τα ΑΤΜ. Το 'δαμε κι αυτό! Μια χαρά. Επιστρέφω σπίτι, δοκιμάζω να αγοράσω αεροπορικά εισιτήρια με τη χρεωστική και την πιστωτική κάρτα της Τράπεζας Κύπρου (για το Πάσχα βρε αδερφέ, αμέσως... ). "Ελέγξτε τα στοιχεία της πιστωτικής σας κάρτας". Τα στοιχεία τα έλεγξα, αγαπητέ, το υπόλοιπο δεν μπορώ να ελέγξω και αγχώνομαι. Με είκοσι ευρώ στο Τελ Αβίβ. Ορίστε τώρα τιμωρία που δεν παρακολούθησα τη σειρά "Τσιπ Τράβελς Αμπρόαντ, φάιβ γιούρος περ ντέϊ", σε διάφορες χώρες του κόσμου. Τώρα θα ήξερα τι να κάνω. Δεν μένει και τίποτα άλλο... αποφασίζω να πάω στο αεροδρόμιο. Λογικά σκεφτόμενος το ATM εκεί θα δουλεύει, βγάζει επιπλέον δολάρια αν το επιλέξεις, οπότε εν ανάγκη θα βγάλω δολάρια. Οι Ισραηλίτες τα πάνε καλά με τις Ηνωμένες Πολιτείες, οπότε θα τους δώσω δολλάρια προς σεκέλ. Το ένστικτό μου επιβεβαιώθηκε. Όντως το ΑΤΜ στο αεροδρόμιο δεν λυπόταν καθόλου. Μα ναι... σε αεροδρόμιο είναι, πώς να λυπάται; Ευτυχώς, δηλαδή, διότι είχα αποφασίσει να αρχίσω να κάνω πρακτική το ζητιάνο από τη Λάρνακα κιόλας. Θα μου πείτε "την περίπτωση να μην πας καν στο Τελ Αβίβ και να καθίσεις σπίτι, τη σκέφτηκες;". "Όχι...", είναι η απάντηση.

Τι θα καταλάβαινα αν φύλαγα τόσο καιρό χρήματα και δεν πήγαινα ταξίδια; Θα τα χαίρονταν οι τράπεζες τώρα κατά 6.75-10%, ενώ όσα ξόδεψα μέχρι τώρα τα χάρηκα 100% σε αεροπορικά εισιτήρια, σε ξενοδοχεία, σε πόλεις και χωριά, σε φίλους και γνωστούς που είδα. Δεν με θλίβει ή αγχώνει το γεγονός του "χαρατσιού" στις καταθέσεις. "Ήτανε θέλημα Θεού οι καταθέσεις να κουρευτούνε...". Αυτό όμως που δεν καταλαβαίνω είναι το πως αφήνεις ένα τριήμερο χωρίς λεφτά κάποιον; 'Κόψε το λαιμό σου". Φαντάζομαι σαν τη δική μου θα υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις. Πλάκα κάνω. Δεν είναι αυτό. Αυτό που δεν καταλαβαίνω είναι πως αφήνεις μια χώρα να καταρεύσει μόλις ανέλαβες την εξουσία; Διότι θα καταρεύσει. Ακόμα και αυτό το χαράτσι να είναι το ένα και μοναδικό, ακόμα και να μην παρθούν άλλα μέτρα, ακόμα και να μη ζητήσουν άλλο ευρώ, δεν υπάρχει περίπτωση να εμπιστευτεί κανείς πια χρήματα σε Κυπριακές Τράπεζες, όσες εγγυήσεις κι αν δώσουν. Ο "παράδεισος" μόλις έγινε... στάχτη εν μία νυχτί. Διότι είναι χειρότερο να κουρεύεις καταθέσεις από το να κόβεις μισθούς, συντάξεις, έστω κι αν το ποσό είναι το ίδιο και λιγότερο. Βάζεις μια ταμπέλα "Το παρόν κατεδαφίζεται. Πληροφορίες Δεν δίνονται εντός, ούτε εκτός". Ποιός έχει λαμβάνειν από το φυσικό αέριο όταν πέσει στα χέρια των βορειοευρωπαιων; Αποσταθεροποίησαν τη Μέση Ανατολή, αποσταθεροποίησαν τον Αραβικό κόσμο, αποσταθεροποιούν τη Νότια Ευρώπη... τι άλλο μένει να κάνουν; Η σταυροφορία τους προς τους Άγιους Τόπους (λέγε με ΑΟΖ) έχει ένα δρόμο στρωμένο χωρίς εμπόδια...
Να κι ο πατέρας μου, τηλέφωνο "Στο Γιουρονιούζ δείχνει ξύλο στην Ιερουσαλήμ"... "Δεν πειράζει, εδώ να δεις τι θα δείχνει σε λίγο...". Άντε αυτά... έχω σοβαρότερα θέματα από τα παιχνίδια κακών πολιτικών με την ευλογία της εκκλησίας... μια πτήση να προλάβω...

"Leave the gun. Take the cannoli."

Γκούχου, Γκουχούχου. "ο νονός, ο νονός". Ναι, ο Νονός ο ίδιος κάθεται δίπλα μου στο τρένο από Φιλαδέλφεια για Νέα Υόρκη. Μόλις πριν λίγο μπήκε υποβασταζόμενος από δύο μπράβους. Φαίνεται να έχει κάποιο πρόβλημα στο περπάτημα. Καπέλο, σακάκι, παλτό. O Δον Κορλεόνε αυτοπροσώπως. Το κόκκινο τριαντάφυλλο του λείπει από το πέτο. Ίσως του έπεσε καθώς έμπαινε. Κάθισε δίπλα μου, οι μπράβοι ακριβώς από πίσω του. Πάλι καλά που δεν με σήκωσαν. Προορισμός του, το διεθνές αεροδρόμιο Νιούαρκ Λίμπερτι, στο Νιου Τζέρσεϋ. "Ντοντ λούζ ιτ μπόιζ", διέταξε. Όπως ακριβώς στις ταινίες. Αυτή είναι η Αμερική, ή μάλλον οι Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς η λέξη "Αμερική" περιλαμβάνει όλη την ήπειρο, όχι μόνο ένα κράτος (άδικο για τα υπόλοιπα της ηπείρου, να χρησιμοποιείται έτσι).

Τα πάντα έχουν παρουσιαστεί τόσο πολύ στο σινεμά ή την τηλεόραση που ο ταξιδιώτης ξέρει πια τι να περιμένει. Μερικές φορές νιώθει να παίζει ο ίδιος σε ταινία, με τους μπάτσους να βγαίνουν από το Dunkin' Donuts με μια σακούλα γεμάτη ντόνατς κι ένα καφέ στο χέρι. Άλλους δύο, απέναντι στο δρόμο κάτω από το επιβλητικό κτιριο του Δημαρχείου, στο αυτοκίνητο να τρώνε ντόνατς. Κάθε πρωί, μα κάθε πρωί η ίδια εικόνα όταν βγαίνω από το ξενοδοχείο στη Φιλαδέλφεια. Ή όταν πέφτει η νύχτα στη Νέα Υόρκη, γυρίζεις το κεφάλι σου βλέποντας το Empire State Building στο βάθος φωτισμένο, σιδερένιες εξωτερικές σκάλες που ανεβαίνουν στους ορόφους ενός κτιρίου σε ένα έρημο σοκάκι με τους αεραγωγούς στο δρόμο να βγάζουν ατμούς δίνοντας ατμόσφαιρα στην ταινία σου. "Μα αλήθεια είμαι εδώ; Ή το βλέπω σε ταινία;".

Η Ηλεκτρική Εταιρία της Νέας Υόρκης παρέχει ατμό σε ορισμένα κτίρια για σκοπούς κλιματισμού ή ενέργειας. Όλοι αυτοί οι παροχείς είναι υπόγειοι, με αποτέλεσμα όταν σπάει κάποιος από αυτούς ή εκτονώνεται κάποια βαλβίδα να εμφανίζεται η κλασσική εικόνα των ατμών. Επιπλέον, στο πρωινό, το μεσημεριανό, το βραδίνο "Χουάτ κέν άι γκέτ γιου χάνεϊ;", έρχεται η Σάρον, ξανθιά κοπελίτσα γύρω στα 25, με μια κανάτα γεμάτη καφέ. "Γουϊ ντού ριφίλς χάνεϊ". "Σιούρ άι γουίλ μίς γιου χάνεϊ, σάντ του σι γιορ τέιμπλ γκέτινγκ έμπτυ". Να τα τυχερά μας! Χαμογελάω, 20% τίπ καλά είναι. Στις τιμές των εστιατορίων δεν περιλαμβάνεται φόρος, αλλά ούτε το "υποχρεωτικό" τιπ του περίπου 18%. Βλέπεις δηλαδή ένα παραδοσιακό philadelphia cheesesteak 8$ αλλά σου φεύγουν από το πορτοφόλι τουλάχιστο 11$ με το "Σιούρ άι γουίλ μίς γιου χάνεϊ". Το ίδιο συμβαίνει με την πλειοψηφία των εμπορικών αγαθών, αν και εξαρτάται από την εκάστοτε Πολιτεία. Άλλη τιμή στη βιτρίνα, άλλη φεύγει από την πιστωτική. Μα να δώσω τίπ στο φαρμακείο; Γιατί; Επειδή μου κουβάλησε 25 κάψουλες Tylenol των 500 mg; Υπεβολή! Θυμάμαι την πρώτη φορά στις Ηνωμένες Πολιτείες ήταν το μόνο πράγμα που μου έκανε εντύπωση. Γιατί; Διότι δεν υπάρχει στις ταινίες. Ευτυχώς υπάρχουν όμως μερικά πράγματα που τα βλέπεις μόνο ταξιδεύοντας στις Η.Π.Α. Δεν υπάρχουν όλα στις ταινιες, ώστε να σε εκπλήξουν ευχάριστα, όπως διαπίστωσα τις επόμενες επισκέψεις. Επίσης, εδώ δεν υφίσταται η ασφάλεια των συναλλαγών στις πιστωτικές κάρτες. Η δική μου "ζητάει" πάντα pin στην Κύπρο ή την Ελλάδα, όπως σε αρκετές χώρες της Ευρωπης που την έχω δοκιμάσει. Δεν γίνεται δεκτή η συναλλαγή διαφορετικά. Εδώ; Ούτε pin, ούτε ταυτότητα... τίποτα δεν ζητάει. Μια χαρά! Σε ένα κατάστημα Tumi όπου δοκίμαζα μια τσάντα ο πωλητής μου είπε πως έχει προστασία από ασύρματη κλοπή RFID δεδομένων από τις πιστωτικές κάρτες ή τα διαβατήρια (νέα μόδα στις Η.Π.Α. με περαστικούς-κλέφτες να σκανάρουν πιστωτικές μέσα από τσάντες-πορτοφόλια). Ωστόσο, με μια τιμή 350$ σου τα παίρνουν νόμιμα από την Tumi. Φυσικά, προτίμησα μια χωρίς τη συγκεκριμένη προστασία, καθώς η ασφάλεια είναι πάντα ένα πολύ σχετικό πράγμα, όπως η ηλιθιότητα.

Μια που είπα "ηλιθιότητα"... Έχουν εξελιχθεί κατά πολύ οι φίλοι του αμερικανού εξαδέρφου μου από την πρώτη φορά που ήρθα πριν 12 χρόνια. Από το "Έχετε DVDs στην Ελλάδα; Δεν το ήξερα! Δεν ντύνεστε χλαμύδες με σανδάλια; Δεν το ήξερα" προχωρήσαμε στο "Πώς είναι τα πράγματα στην Ελλάδα με την οικονομία; Καλύτερα; Πάντως να πεις στους φίλους σου πως δεν είμαστε όλοι ηλίθιοι στην Αμερική, υπάρχουν και κάποιοι έξυπνοι, όχι η πλειοψηφία, αλλά να τους το πεις", όπως μου είπε ένας από τους φιλους του μετά το Super-Bowl, τον τελικό του "American football" την Κυριακή που πέρασε στην Ουάσινγκτον. Να βλέπεις ένα μεταλλαγμένο ποδόσφαιρο, τρώγοντας τζάνκ φούντ, πίνοντας μπίρες. Καταλαβαίνω τον Ιάπωνα φίλο που μου είχε πει "το φαγητό στην Αμερική δεν παλεύεται... έχει υπερβολική γεύση και αλάτι", για να του απαντήσω "στην Ιαπωνία δεν έχει καθόλου γεύση μα ούτε αλάτι"... Τζάνκ φούντ, λοιπόν, με διαλείμματα από διαφημίσεις ειδικά σκηνοθετημένες για τη βραδιά. Ψηφίζουν, μάλιστα, την καλύτερη διαφήμιση. Το 'δα κι αυτό. Αλλά, όπως λένε "Όταν είσαι στη Ρώμη, κάνε όπως τους Ρωμαίους".

Προσωπικά δεν μου άρεσε καμία διαφήμιση. Είμαστε ένα κλικ παραπάνω στην Ευρώπη. Να κάτι άλλο που δεν δείχνουν στις ταινίες από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι διαφημιστές εδώ έχουν το δικαίωμα να συγκρίνουν ή να κάνουν αρνητική κριτική σε επώνυμα προϊόντα ανοιχτά, σε επίπεδο "ξεκατινιάσματος". Μπαμ και κάτω ο αντίπαλος.
Μια και είπα "Μπαμ και κάτω", πάμε πίσω στο Νονό. Μια μέρα έχει περάσει από το πρωινό τρένο για Νέα Υόρκη. Υποθέτω αυτή τη στιγμή οι μπράβοι του Ντον Κορλεόνε βρίσκονται στα κρύα νερά κάτω από τη γέφυρα του Μπρούκλιν, με τσιμέντο στα πόδια, καθώς ο αγαπητός Νονός την έχασε τη στάση, πολύ πιθανώς και την πτήση του από το Νιούαρκ. Δεν χρειαζόταν να πει πολλά, μόνο το βλέμα του να δει κανείς όταν ρώτησε τον υπεύθυνο "Ιζ δις Νιούαρκ;". "Νόου, δις ιζ δε λάστ στόπ, Νιου Γιόρκ".

Προς το παρόν ο αέρας μένεται έξω από το παράθυρο, με το χιόνι να μην μπορεί να κατακαθίσει. Δυο σημαίες των Ηνωμένων Πολιτειών ανεμίζουν δαιμονισμένα στο δρόμο. Την πατήσαμε! Πάνω από 3.500 πτήσεις ακυρώθηκαν για σήμερα και αύριο. Με βλέπω να παίζω αύριο σε παλιό blockbuster. Κι ένα κρύο... μα ένα κρύο... τα "ντουϊνανάκια" στη βαλίτσα μου βρίσκονται στις φυσικές τους πολικές θερμοκρασίες. Έρχεται το "The Day After Tomorrow" του 2004... το βλέπω στα προσεχώς!