Στην ουσία έριχνα μια δεύτερη ματιά. Πιο χαλαρή από την πρώτη, περισσότερο ατμοσφαιρική. Απολαυστική. Η απόλυτη εμπειρία ενός ταξιδιώτη. Να γίνει ένα με τους ντόπιους. Να αφήσει τη φωτογραφική μηχανή, να αγνοήσει τη σφραγίδα στο διαβατήριο, για να "ζήσει" μια πόλη, όποια κι αν είναι αυτή. Αυτό ακριβώς προσπάθησα να κάνω στην Κωνσταντινούπολη τη δεύτερη σύντομη επίσκεψη. Να καθίσω να πιω ένα τουρκικό καφέ, να δοκιμάσω ένα κανταΐφι, να ακούσω τον Ιμάμη να καλεί σε προσευχή. Δεν μ' αρέσει ο τουρκικός (-ελληνικός-κυπριακός-αραβικός) καφές. Μπορεί να έχω πιει το πολύ πέντε φορές στη ζωή μου. Δύο στην Κρήτη, μια στο Αμάν, δύο στην Κωνσταντινούπολη. Ωστόσο, όταν βρίσκεσαι στη Ρώμη, κάνεις όπως τους Ρωμαίους. Έχω βέβαια τα όριά μου, δεν λέω. Στην Ινδία δεν θα κάνω όπως τους Ινδούς ή ούτε όπως τους ηθαγενείς στον Αμαζόνιο.
Συνήθως, όταν επισκέπτομαι για πρώτη φορά ένα μέρος θέλω να δω τα πάντα γρήγορα: μνημεία, κτήρια, πλατείες, πάρκα, όσα πιο πολλά μπορώ. Όμως, όπως έχω διαπιστώσει με τον καιρό, αυτό είναι το μεγαλύτερο λάθος. Φυσικά, είναι αδύνατο στην Κωνσταντινούπολη να μη μπερδέψεις το Μπλε Τζαμί για την Αγία Σοφιά με την πρώτη ματιά ενός τουρίστα. Είναι αδύνατον την πρώτη φορά στη Νέα Υόρκη να μη σηκώσεις το κεφάλι προχωρώντας στους δρόμους. Αυτό λένε πως ξεχωρίζει τον ντόπιο από τον τουρίστα στο Μεγάλο Μήλο. Δεν γίνεται να μην ανέβεις στο Empire State of Mind. Η πρώτη φορά είναι πάντα διαφορετική, γρήγορη, δεν προλαβαίνεις να καταλάβεις πολλά. Δεν ελέγχεις τον "τουρίστα" μέσα σου. Τώρα τελευταία προσπαθώ όλο και περισσότερο να το κάνω. Με την ευκαιρία, μάλιστα, της δεύτερης-τρίτης-τέταρτης επίσκεψης στην ίδια πόλη, όταν τυχαίνει ή το επιδιώκω. Παρατηρώ ένα διαφορετικό κόσμο που χάνεται μπροστά στο φίλτρο του ενθουσιασμού ή της βιασύνης της πρώτης φοράς. Στη Νέα Υόρκη πριν μερικές μέρες είδα τις σχετικά φτηνές τιμές ως ευκαιρίες για ψώνια, τα θέατρα ως ευκαιρία για μια παράσταση, τις επιλογές των εστιατορίων ως ευκαιρίες για γευστικά ταξίδια, τους δρόμους ή τις λεωφόρους ως ευκαιρίες για περπάτημα. "Where the streets have no name".
Τελευταία, όλο αφήνω μερικά αξιοθέατα από προορισμούς για την "επόμενη φορά". To ναό της Γυναίκας στη Καμπότζη, το Μπαλμπέκ στον Λίβανο, τo bio-bay στο Πουέρτο Ρίκο, το "Μοναστήρι" στην Πέτρα της Ιορδανίας κ.ά. Πολλές φορές οι περιστάσεις με αναγκάζουν να "μην τα δω". Σαν ένα νόμισμα-γούρι που πετάνε οι τουρίστες στη Φοντάνα ντι Τρέβι της Ρώμης, ώστε να επιστρέψουν στην αιώνια πόλη. Τώρα πια αισθάνομαι άσχημα όταν δω μέχρι και το τελευταίο αξιοθέατο. Χαίρομαι περισσότερο όταν αφήνω κάποια, ως υπόσχεση επιστροφής, ιδιαίτερα αν μ' αρέσει ο προορισμός.
Αυτό που θέλω να πω περιγράφεται μεταφορικά από τους απανταχού διαδικτυακούς "RSS Readers". Προσομοιώνουν καλά αυτές τις γρήγορες "ματιές" ή το άγχος του τουρίστα σε μια νέα πόλη να τα δει όλα. Αποτελούν αυτό ακριβώς που θέλω να αποφύγω σε ένα ταξίδι. Πολύ χάρηκα που ο Google Reader θα σταματήσει να λειτουργεί από 1η Ιούνη 2013. Αυτό που είχα παρατηρήσει, αλλά [από το οποίο] μου ήταν τρομερά δύσκολο να απεξαρτηθώ, ήταν πως στον Reader εμφανίζονταν μόνο ορισμένες - κατευθυνόμενες, πολλές φορές - επικεφαλίδες, με την προσοχή μου να προσαρμόζεται σε ορισμένες μόνο γενικές ειδήσεις ή νοοτροπίες. Μερικές φορές που χρειάστηκε να επισκεπτώ τους αντίστοιχους διαδικτυακούς τόπους διαπίστωνα έναν πραγματικά διαφορετικό κόσμο. Ακόμα και μια διαφήμιση, όπου έκανα κλικ, μου άλλαζε απόψεις, ιδέες, μου άνοιγε νέες προοπτικές, ανακάλυπτα νέους διαδικτυακούς τόπους. Λοιπόν, αποφάσισα μια κοινή πολιτική σε διαδικτυακά ή μη ταξίδια. Περιορισμένος αριθμός ερεθισμάτων, που θα επιλέγω όμως εγώ για να τα "ρουφάω" μέχρι το μεδούλι.
Πίσω στην Κωνσταντινούπολη. Νομίζω της αξίζουν πολλά περισσότερα από "μια ματιά" και διόλου η τύχη μιας επικεφαλίδας ανάμεσα στις εκατοντάδες ενός RSS Reader. Ωστόσο, σε πολλές πόλεις-κόμβους όσον αφορά στις αεροπορικές μεταφορές (Κωνσταντινούπολη, Ντουμπάι, Ντόχα, Σιγκαπούρη, κ.ά.) οι εθνικές αεροπορικές εταιρίες προσφέρουν εισιτήρια με μεγάλες αναμονές στα εκάστοτε αεροδρόμια σε πολύ φτηνότερες τιμές σε σχέση με τις ανταποκρίσεις μικρότερων διαστημάτων. Συνήθως οι πτήσεις με μικρές χρονικές ανταποκρίσεις "φεύγουν" γρήγορα από την αγορά περνώντας στα ακριβότερα αντίτιμα, ενώ αυτές με μεγαλύτερες ανταποκρίσεις διατηρούνται στα φθηνότερα κόμιστρα. Αυτό αποτελεί σημαντική προσθήκη στην τουριστική κίνηση των πόλεων. Μάλιστα, παλιότερα, οι αερογραμμές της Σιγκαπούρης προσέφεραν (επί πληρωμή) ξενάγηση στην πόλη-κράτος σε αντίστοιχες περιπτώσεις. Στο δε αεροδρόμιο της Ντόχα απαγορευόταν η παραμονή πέρα των 6 ωρών, έστω ως επιβάτης-μετεπιβίβασης σε επόμενη πτήση. Ο επιβάτης θα αρπάξει την ευκαιρία το δίχως άλλο ή θα "υποχρεωθεί" να μετατραπεί σε τουρίστα της "μιας μέρας" ή των "λίγων ωρών", αυξάνοντας τα έσοδα από τον τουρισμό. Αλλά, όπως είπα στην αρχή της παραγράφου, αυτό συμβαίνει μόνο σε πόλεις-κόμβους με καλά σχεδιασμένα αεροδρόμια σε συνεργασία με ισχυρές αεροπορικές εταιρίες... που προέκυψαν από έξυπνα μυαλά, μοιράζοντας το ίδιον όφελος με αυτό της χώρας τους.
