Sunday, September 17, 2017

Ιερουσαλάιμ

Πω πω, έχω καιρό να γράψω εδώ. Δεκατρείς μήνες, κοντά στον ένα χρόνο. Όχι μόνο στέγνωσε το προηγούμενο ηλεκτρονικό μελάνι, μα κόντεψε να ξεθωριάσει πια. Να πεις πως δεν πήγα πουθενά; Πήγα ένα Βιετναμ, μια Καλιφόρνια, ένα Λίβανο, όσο να πεις τα 'βγαλα τα μίλια της χρονιάς. Κάποιο προορισμό σίγουρα ξεχνάω, αλλά μικρό το κακό. Φαίνεται δεν με ενέπνεε το περιβάλλον για συγγραφή, αλλά αλλάζουν οι καιροί. Τώρα είμαι Ισραήλ, σ' έναν παλιό γνώριμο προορισμό, δηλαδή. Δεν θα ξεχάσω την πρώτη μέρα των κυπριακών κάπιταλ κοντρόλς (Σάββατο), να τρέχω με ένα 20-ευρω στο χέρι όλο κι όλο στους δρόμους του Τελ Αβίβ, να ζητιανεύω σέκελ... καλά όχι ακριβώς να ζητιανεύω, αλλά εντάξει το 20-ευρω "όλο κι όλο" ήταν σοκ σε ξένη χώρα. Αυτή τη φορά τα έκανα όλα σωστά. Είχα από σέκελ, μέχρι ευρώ και πιστωτικές, χρεωστικές πλήρως λειτουργικές. Άλλος άνθρωπος. Να μπορώ βρε αδερφέ να φάω ένα φαλάφελ με την ησυχία μου, ένα πιτοειδές με βοτάνια-μπαχάρια από πάνω, που το συνηθίζουν εδώ, χωρίς να μείνω πανί με πανί. Την προηγούμενη φορά έμενα Τελ Αβίβ, οπότε πήγα Ιερουσαλήμ μονοήμερη. Αυτή τη φορά τα έκανα σχεδόν ανάποδα, μένοντας Ιερουσαλήμ για ένα συνέδριο, πέρασα από Τελ Αβίβ στην επιστροφή.
Έφτασα στο αεροδρόμιο του Τελ Αβίβ πάλι Σάββατο, όπως το '13, με προορισμό την Ιερουσαλήμ αυτή τη φορά όμως. "Κίνησε ο Εβραίος να πάει στο παζάρι, κι ήταν η μέρα Σάββατο". Δεν θυμάμαι τέτοιο χάλι στο Τελ Αβίβ το '13. Σε αντίθεση, στην Ιερουσαλήμ το προηγούμενο Σάββατο δεν κουνιόταν τίποτα. Σχεδόν όλα κλειστά. Στα δε ξενοδοχεία το τσεκ-ιν ξεκινούσε δυομιση ώρες μετά τη δύση του ηλίου! Δηλαδή στις δέκα το βράδυ. Τι να έκανα μεσημεριάτικα; Ο ήλιος να καίει, ζέστη και υγρασία αρρωστημένη αλά κυπριακά, πήρα το δρόμο για το Τείχος των Δακρύων να χτυπάω το κεφάλι μου... στον τοίχο, όπως τόσοι άλλοι. Άναψα ένα και δύο, και τρία κεράκια στον Πανάγιο Τάφο, όπου ανά μισή ώρα είχε λειτουργία από άλλου παπά Ευαγγέλια, πήγα στον κήπο της Γεθσημανής (μες την ελιά και το δάκο), ανέβηκα το Όρος των Ελαιών, ανεβοκατέβηκα τους τόσους λόφους της Ιερουσαλήμ.... ένα Γολγοθά πάνω κάτω, μούσκεμα στον ιδρώτα. Μια απορία έχω από μικρός. Αυτή είναι η Γη της Επαγγελίας; Ο Χριστός και η Παναγία. Ζέστη, υγρασία, λόφοι πάνω κάτω, έρημος, ξεραΐλα, χωρίς ίχνος πετρέλαιο. Μήπως ήταν που είχαν κουραστεί οι Ισραηλίτες, ο Μωϋσής έχοντας απαυδύσει να απαντά στα "είναι μακριά ακόμα Μπαρμπαστρούμφ;", για να τους ξεφορτωθεί τους είπε "Να εδώ είναι"... Όχι εγώ άλλη εξήγηση δεν βρίσκω. Μην επιμένετε. Γι αυτό το κομμάτι γης τσακώνονται τόσοι λαοί; Ω χαρώ το! Τελικά η θρησκεία έχει μεγάλη δύναμη υποδούλωσης. Υποκλίνομαι.
Το πόσο αλλάζει η νοοτροπία όσο πλησιάζεις την Ιερουσαλήμ, άλλο πράγμα. Την πρώτη φορά δεν μου είχε κάνει τόση μεγάλη εντύπωση, διότι είχα καθίσει ελάχιστα στην Ιερουσαλήμ. Στο Τελ Αβίβ είναι όλοι μες την καλή χαρά, πολύ καλύτερα ξενοδοχεία, δυνατές μουσικές μέχρι το πρωί, μαγαζιά εικοσιτετράωρα ανοιχτά (για ένα φαλάφελ, ένα μπέργκερ βρε αδερφέ μετά το κλάμπινγκ), μετά στα καφέ για ένα εσπρέσσο και πρωινό, τα μεσημέρια να μη βρίσκεις να καθίσεις για μια μπίρα σε όλη τη λεωφόρο Rothschild. Στην Ιερουσαλήμ σχεδόν σα Μεγάλη Παρασκευή (λίγο υπερβολή, αλλά συγκριτικά ισχύει). Παπάδες, Ραβίνοι, Μουεζίνηδες, πιστοί, να ακούς τη μια "κύριε ελέησον", την άλλη "τα 'χα αλ τ' χάλασα" (κάτι αντίστοιχο τέλος πάντων) και μετά το "Αλάχου Ακμπαρ". Να λες τώρα θα σκάσει, αλλά εντάξει, false alarm που λένε. Η Χάβρα των Ιουδαίων. Να κουδουνίζουν τα κέρματα στην τσέπη, λες από λειτουργία. Το χειρότερο είναι τα κέρματα στις τσέπες. Μα ποιός λαός, ποιός δεν έχει εικοσάλεπτα, πενηντάλεπτα κι έχει μόνο δεκάλεπτα; Μα ποιός; Άντε να κουδουνίζουν στην τσέπη εννέα (!) δεκάλεπτα και να ψάχνεις αγωνιωδώς το δέκατο να κάνεις ένα σέκελ για να μη κουδουνίζουν... τραγικό. Ένας Γολγοθάς. Τώρα που το θυμήθηκα. Ανοίγω παρένθεση. Στο Βιετνάμ δεν έχουν κέρματα. Τον αγάπησα τον λαό του Βιετνάμ από την πρώτη μέρα που το συνειδητοποίησα... κλείνει η παρένθεση.
Αμ το άλλο; Εμπειρία από ξενοδοχεία στην Ιερουσαλήμ δεν είχα στο παρελθόν. Στο συνέδριο πρότειναν 3-4, τεσσάρων αστέρων όλα, κοντά στο χώρο του συνεδρίου, λέω τι να ψάξω; Καλά θα είναι. Αμ δε. Το ένα χειρότερο από το άλλο όπως κατάλαβα από συνομιλίες με τους υπόλοιπους σύνεδρους. Μήπως στην Ιερουσαλήμ έχουν άλλο σύστημα με τ' αστέρια; Μήπως μετράνε και τ' αστέρι της Βηθλεέμ που 'ναι δίπλα; Τι να πω; Διότι αυτά τα τεσσάρων αστέρων δεν ήταν ούτε των δύο. Βρώμικα, παλιά, από την εποχή του Νώε. Σε ένα από αυτά είμαι σίγουρος έχουν μείνει και οι 13 Απόστολοι. Την τελευταία ημέρα βρήκα ακάθαρτα σεντόνια (αίμα, δάκρυα κι ιδρώτας). Αηδία... όχι, εκεί, αν θες να προσκυνήσεις, δεν σε νοιάζουν αυτά, τα υπομένεις. Υποκλίνομαι για δεύτερη φορά. Να ψεκαστώ με τίποτα καλού κακού;
Τώρα που είπα Βηθλεέμ. Περίεργη διαδρομή από Ιερουσαλήμ. Λιγο παραπάνω από μισή ώρα δρόμος, αλλά επειδή ελέγχεται από τις Παλαιστινιακές αρχές, πας μόνο με αραβικό λεωφορείο που περνάει τα σύνορα. Κάτι σαν Πηραιάς-Ομόνοια, αλλά με έλεγχο διαβατηρίων. Μπαίνω στο λεωφορείο, πάω να καθίσω δίπλα σε μια κυρία μπουρκοφορούσα, σηκώνεται να πάει να καθίσει πίσω, στραβώνοντας τα μούτρα. Τι στο καλό λέω, μυρίζω; Χάλασε το αποσμητικό; Μετά κατάλαβα... πικρές οι βουλές του Αλλάχ και σκοτεινές οι ψυχές των ανθρώπων. Μη τη μαγαρίσω. Υποκλίνομαι τρίτη φορά.