στα σύννεφα πετάω... τα δεδομένα μου.

Οι περισσότεροι έχουμε ακούσει για τους αδερφούς Wright και την πρώτη επιτυχημένη, επανδρωμένη, πλήρως κατευθυνόμενη, μηχανική πτήση στην ιστορία. Μετά από δύο αποτυχημένες προσπάθειες να πετάξει η μηχανή που κατασκεύασαν, ο Orville Wright πέταξε με το Flyer για 12 δευτερόλεπτα, στις 17 Δεκεμβρίου του 1903. Τότε αν τους έλεγες πως σε περίπου 100 χρόνια κάποιος θα μπορούσε να πετάξει από το Μπουένος Άιρες της Αργεντινής, στη Μαδρίτη της Ισπανίας, από εκεί στη Φρανκφούρτη της Γερμανίας και μετά θα έφτανε στη Ναγκόγια της Ιαπωνίας μέσα σε κάτι λιγότερο από 48 ώρες, λίγο ζαλισμένος, λίγο αποπροσανατολισμένος, λίγο "χμμ... να θυμηθώ να μην το ξανακάνω", θα απορούσαν και με το δίκιο τους (κάθε σχέση με υπαρκτά πρόσωπα, είναι εντελώς εσκεμμένη).

Αντίστοιχα, δεν θα φανταζόταν τις σημερινές εξελίξεις και στην περίπτωση της πρώτης μετάδοσης ψηφιακών δεδομένων μεταξύ υπολογιστών. Μέσω του ARPAnet στάλθηκαν στις 29 Οκτώβρη 1969 από τον SDS Sigma 7 Host computer στο University of California, Los Angeles (UCLA) στον SDS 940 Host computer στο Stanford Research Institute (SRS). Ο πρώτος πρέπει να ξύπνησε "στραβά" καθώς ήταν μισομίλητος. Ο καθηγητης Leonard Kleinrock και ο μεταπτυχιακός του Charley Klein προσπάθησαν να στείλουν τη λέξη "log". Στο SRI, οι ερευνητές έλαβαν τα γράμματα "lo" με τη σύνδεση να "παγώνει" πριν προλάβει να φτάσει και το "g". Κάτι σαν το "καλημέρα" και το "μέρα", "άσε με βρε παιδί μου δεν έχω πιει ακόμα και καφέ". Η δεύτερη προσπάθεια ήταν απόλυτα επιτυχής. Ολόκληρη η λέξη "log" στάλθηκε από τον ένα υπολογιστή στον άλλο. Τρελή επιτυχία που γιορτάστηκε με σαμπάνιες και hamburgers. Μόλις 3 bytes είχαν σταλεί. Πριν από λίγο κατέβασα σε λιγότερο από μισή ώρα πληροφορία 1505 Mb ή 1.578.106.880 bytes. Ενώ, σήμερα, ανεβοκατέβαζα φωτογραφίες, κείμενα, ταινίες. Φέτος φτάσαμε όσο πιο κοντά γίνεται στην έννοια του Cloud Computing. Πλακώσανε σύννεφα, και νομίζω θα βρέξει!
Η ιδέα είναι πολύ απλή, αλλά εμένα δεν με ενθουσιάζει το ίδιο όσο η μετάβαση από τους αδερφούς Wright στην Iberia και τη Lufthansa του Αργεντινή-Ιαπωνία σημειώσατε X με ένα ζαλισμένο travalair μόλις πάει 22.00 τοπική να μην ξέρει που πατάει και που βρίσκεται για καμιά εβδομάδα.

Αλλά, ας γυρίσουμε στο Cloud. Ποιά είναι αυτή η απλή ιδέα; Ένα "ζόμπι" laptop ή desktop που περιμένει να "τραφεί" με προγράμματα και δεδομένα από το διαδικτυακό Cloud. Δεν έχει τίποτα. Δεν χρειάζεται καν σκληρός δίσκος. Τα πάντα υπάρχουν αποθηκευμένα στο Cloud: E-mails, γραφήματα από δεδομένα του τελευταίου πειράματος, θέματα προόδου, ηλεκτρονικά βιβλία, το Word, το Excel, το Paint και η πασιέντσα. Θα πατάς το κουμπί power και το "ζόμπι" θα σου ζητάει όνομα και κωδικό. Θα σε ψάχνει στη βάση δεδομένων, θα βρίσκει τι λογισμικό έχεις αγοράσει ή επιλέξει να τρέχεις, ποιά δεδομένα σου να προσπελάσει και να σου δώσει στην οθόνη (ταινίες, κείμενα, e-mails) σε όποιο σημείου του κόσμου και αν είσαι ή όποιο "ζόμπι" υπολογιστή χρησιμοποιείς. Στο πανεπιστήμιο, στο σπίτι, στο ξενοδοχείο στις διακοπές, στη ζούγκλα και το σαφάρι. Παντού. Στη νοοτροπία του gmail και του yahoo ή του hotmail, ωστόσο γενικευμένο σε ο,τιδήποτε έχεις στον υπολογιστή σου. Θα τα βλέπεις όλα online. Ενθουσιάστηκες; Εγώ πάλι όχι. Με μια διακοπή της υπηρεσίας Internet/ Cloud αυτόματα έχεις μπροστά σου ένα ψώφιο κουτί και όχι υπολογιστή. Τι να σου υπολογίσει; Άντε το πολύ πολύ να σου λέει την ώρα. "Στον επόμενο τόνο η ώρα θα είναι...". Φυσικά όλα σου τα ηλεκτρονικά υπάρχοντα θα βρίσκονται σε υπολογιστές χιλιόμετρα μακριά σου, σε πολυεθνικές εταιρίες. Στους υπολογιστές αυτούς φυσικά θα υπάρχουν δίσκοι για να χωρέσουν όλου του κόσμου την πληροφορία και να σου προσφέρουν τα αντίγραφά της όπου κι αν βρίσκεσαι. Εμένα αυτό με αγχώνει και αποτελεί ένα περίεργο και μη αναγκαίο συγκεντρωτισμό προσωπικών δεδομένων, συνηθειών σε υπολογιστές που εσύ δεν θα έχεις φυσική, αλλά μόνο ηλεκτρονική πρόσβαση. Ποιός μου εγγυάται ότι δεν θα γίνει κάτι αντίστοιχο που γίνεται τώρα με την οικονομία; Τα χρήματα μας είναι αριθμοί στην οθόνη ενός υπολογιστή ή στα τυπωμένα χαρτιά επιταγών, ή πιστώσεων σε κάρτες, αλλά χωρις άμεσο αντίκρισμα. Τραγικό! Κάτι σαν το Facebook. Έτσι και κλείσεις τη σύνδεση στο διαδίκτυο έχεις χάσει και 500 φίλους που δεν έχεις δει ποτέ σου στην πραγματικότητα. Άνετα η νέα τρομοκρατία του μέλλοντος θα μπορούσε να πάρει τη μορφή "απαγωγής" δεδομένων και ταυτότητας. Πόσο ηλίθιος θα αισθανθείς αν έρθει κάποιος και σου πει "έχω απαγάγει τον 678ο φίλο σου στο Facebook, δεν μπορείς να του κάνεις poke", αλλά πόσο χαμένος όταν έρθει κάποιος και σου πει "για να πάρεις την ηλεκτρονική σου ταυτότητα ή αποτύπωμα πίσω, θα πληρώσεις". Θα είναι μια μετάβαση από τα χάρτινα νομίσματα στο "πλαστικό χρήμα" των πιστωτικών καρτών.

Όλη σου η περιουσία σε 16 αριθμούς και ένα CVV. Ωστόσο, πόσες φορές δεν έχουμε ακούσει για "υποκλοπές" αριθμών πιστωτικών; Μήπως θα δημιουργηθούν περισσότερα προβλήματα από αυτά που θα λυθούν; Όταν πληρώνεις με χάρτινα νομίσματα δεν σου έρχεται στο τέλος του μήνα μια αδιάκριτη λίστα με το που πήγες, τι αγόρασες, πόσο το αγόρασες. "Γεια σας, από την Τράπεζα Π τηλεφωνώ σχετικά με τις κινήσεις της πιστωτικής σας κάρτας. Στις 23 ήστασταν στο Μπουένος Άιρες;", "Ναι...", "Στις 24 ήστασταν στη Μαδρίτη;", "Ναι...", "Στις 25 ήστασταν στην Φρανκφούρτη;", "Ναι...", "...και στις 26 ήσασταν στη Ναγκόγια, στην Ιαπωνία;". "Ε ναι...", "Α, οκ, συγνώμη για την ενόχληση, απλά έλεγχο κάνουμε...". (κάθε σχέση με υπαρκτά πρόσωπα και τράπεζες, είναι και πάλι εντελώς εσκεμμένη)
Το αντίστοιχο θα είναι "Στις 13.07 έγραψες ένα κείμενο στο word που δεν έπρεπε, στις 14.09 επεξεργάστηκες μια φωτογραφία και έβαλες το πρόσωπο του πρωθυπουργού στο κεφάλι ενός γαϊδάρου...", "Ναι...", "Α, οκ, συγνώμη για την ενόχληση, απλά έλεγχο κάνουμε... και σας πληροφορούμε πως δεν θα θέλατε να δημοσιεύεσετε το περιεχόμενο". Τουλάχιστο προς το παρόν έχουμε τη δυνατότητα να βγάλουμε το καλώδιο του διαδικτύου και να "απομονωθούμε" για λίγο από τον έξω κόσμο, στον προσωπικό ψηφιακό υπολογιστή μας και να γράψουμε ένα κείμενο που μπορεί να μη δημοσιευτεί ποτέ, σα να το γράφαμε σε μια γραφομηχανή. Με το Cloud αυτή η δυνατότητα δεν θα υπάρχει.

Για τις επιστήμες που χρησιμοποιούν υπολογιστική ισχύ και σημαντικό αποθηκευτικό χώρο (μοντέλα πρόγνωσης καιρού, υπολογιστική φαρμακευτική, βιοχημεία, βιολογία, χημεία, φυσική κτλ), εδώ και χρόνια χρησιμοποιείται ήδη ένα σύστημα "cloud" που ονομάζεται European GRID (παιδί του CERN). Η ιδέα πίσω από το παιδί του CERN είναι απλή. "Υπολογιστές ανά την Ευρώπη, ενωθείτε". Τι γίνεται σε αυτή την περίπτωση; Η πρόβλεψη του αυριανού καιρού δεν είναι τίποτα άλλο από την επίλυση εξισώσεων x+32=56 (κάπως πιο πολύπλοκων), με το x να αναπαριστά, για παράδειγμα, την αυριανή θερμοκρασία. Αν η πρόβλεψη απαιτεί την επίλυση πολλών τέτοιων εξισώσεων, μια επιλύεται στην Αυστρία, μια στην Ελλάδα, μια στην Ελβετία, μια άλλη στη Βαρκελώνη (δεν είπαμε "υπολογιστές ανά την Ευρώπη, ενωθείτε";), οπότε δεν χρειάζεται να έχεις κάποιο δικό σου Υπερυπολογιστή, απλά ένα λογαριασμό εισόδου στο GRID με τα άτακτα δεδομένα σου να έχουν πάει για "διακοπές" στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και να σου στέλνουν postcards από τα "τρεξίματά" και τους απογόνους που σπέρνουν σε ξένες χώρες (σαν τους Βρετανούς τουρίστες σε Μάλλια, Φαληράκι και Αγία Νάπα). Τα δεδομένα επεξεργάζονται μακριά από εσένα, τα αποτελέσματα εμφανίζονται στην οθόνη σου. Απλό. Χρειάζεσαι δηλαδή ένα απλούστατο αδύναμο "χαζό" τερματικό, απλά για να δεις την αυριανή θερμοκρασία. Ακόμα όμως χρησιμοποιούμε τοπικά υπολογιστικά συστήματα για να επιλύσουμε αντίστοιχες εξισώσεις στην έρευνα ή Υπερυπολογιστές σε Ερευνητικά Κέντρα. Χμμ... ίσως γιατί πάντα θα μας αρέσει να πηγαίνουμε διακοπές, σε διάφορα μέρη στoν κόσμο, αλλά και να γυρίζουμε σε κάτι "σταθερό" και δικό μας, το σπίτι μας, όπου μπορούμε να έχουμε προσωπικές και μοναχικές στιγμές μακριά από το Μεγάλο Αδερφό του "Big Brother is watching you" (George Orwell, "1984").